CLAVAN
door Bas Nieuwenhuijsen
Jaren geleden bedacht door Kees van Kooten en Wim de Bie: de deskundige die niets meer weet dan een ander, maar dat meesterlijk weet te verbergen. Dr. Clavan. Leuk, denk je dan, raak getypeerd, uitvergroot natuurlijk, maar dat hoort bij karikaturen. Zon Clavan is wel herkenbaar, maar bestaat niet echt. Dacht ik, tot ik een vraaggesprek las dat het ANP had met iemand van het Instituut voor Psychotrauma in Rotterdam naar aanleiding van de terugkeer van de Nederlander Arjen Hilbers, die maandenlang in de Sahara gegijzeld werd. De ondervraagde psychotraumatoloog wond er tegenover het persbureau geen doekjes om: dat de gijzeling gevolgen heeft Hilbers staat buiten kijf. Het bepaalt hoe hij in het leven staat, aldus de deskundige uit Rotterdam. Van die ferme taal schrok de geïnterviewde blijkbaar. Want hij zegt erbij: Deze levenservaring hoeft niet per definitie negatief te zijn. Aan een voorspelling waagt de projectleider Hulpverlening van het Instituut voor Psychotrauma zich liever niet. Daar is het volgens hem nog te vroeg voor. Het is belangrijk dat hij (Hilbers) de komende tijd op zichzelf let en alert is op signalen van mensen uit zijn omgeving. En zo neuzelt de deskundige nog wat door, van het moet een plek krijgen tot Hilbers kan er het beste over blijven praten. Verhelderend is ook de mededeling dat niemand van tevoren weet hoe hij op een gijzeling zal reageren. De deskundige: Bij de een domineert angst, de ander blijft rustig en kan goed nadenken. Een enkeling raakt in paniek. En ik raak in paniek van de gedachte dat deze Clavan kennelijk gezien wordt als iemand wiens mening de moeite van het aanhoren waard is. Hoe vol zit Nederland met dit soort deskundigen die alleen in staat zijn de ene tegeltjeswijheid na de andere te debiteren? Hoe veel invloed of macht hebben ze? Die Balkenende, bijvoorbeeld, doet die niet ook een beetje aan zon deskundoloog denken?
